5 Verschillen tussen eenden- en ganzendons

Tijdens je zoektocht naar een dekbed, kussen of jas wil je weten wat het verschil tussen ganzen- en eendendons is. Dons is de pluis onder het verenpakket van een watervogel, het zorgt ervoor dat de vogel warm blijft.

Maar er zitten verschillen in het dons van vogels. Als vulmateriaal van kussens en dekbedden wordt alleen het dons en de veren van de eend en de gans gebruikt. De verschillen tussen het eenden- en ganzendons zijn als volgt:

	Ganzendons	Eendendons
Prijs	Schaars natuurproduct en daardoor relatief kostbaar.	Minder schaars dan ganzendons en daardoor goedkoper.
Isolatiewaarde	Uitstekend.	Zeer goed.
Vochtopname	Uitstekend.	Zeer goed.
Geur	Neutraal.	Iets sterkere geur dan ganzendons.
Structuur	Ganzenveren zijn minder scherp, prikken minder snel door de tijk.	Eendenveren zijn wat scherper, prikken sneller door de tijk.
Duurzaamheid	Ganzendons komt vaak van oudere en grotere vogels, waardoor het dons veerkrachtiger en duurzamer is.	Eendendons komt van kleinere vogels, waardoor het dons iets minder veerkrachtig en minder duurzaam is (dit verschil is nihil ten opzichte van ganzendons).

Het verschil tussen ganzendons en eendendons zit dus voornamelijk in de isolatiewaarde, het gewicht, de prijs en de duurzaamheid. We leggen de verschillen tussen de verschillende soorten dons, hieronder per onderdeel nog wat uitgebreider aan je uit.

1. Het prijsverschil tussen ganzen- en eendendons

Dons is een bijproduct van de slacht. De hoeveelheid beschikbare dons is dus grotendeels afhankelijk van de vraag naar eenden- en ganzenvlees. Outdoors.org geeft aan dat de laatste jaren de vraag naar ganzen minder is geworden, waardoor er dus minder aanbod is in ganzendons. Door de beperkte verkrijgbaarheid is prijs omhoog gegaan. Er is relatief meer vraag naar eenden, waardoor de prijs van eendendons relatief lager is.

2. De isolatiewaarde

Dons heeft een hoge isolatiewaarde. Dat wil zeggen dat je van dons relatief weinig vulling nodig hebt om je lekker warm te houden. Het is niet voor niets dat fabrikanten voor het maken van winterjassen, slaapzakken en dekbedden vaak voor een donsvulling kiezen.

De grootte van een donsvlok bepaalt hoe isolerend het dons is. Omdat een gans groter is dan de eend, is het logisch dat de gans ook grotere donsvlokken heeft dan een eend.

Dit betekent dat het ganzendons meestal een hogere isolatiewaarde heeft dan het eendendons. Er is dus minder ganzendons nodig om eenzelfde warmteniveau te bereiken in dekbedden. En minder vulling zorgt weer voor een lichter dekbed. Veel mensen vinden een licht dekbed comfortabeler aanvoelen dan een zwaar dekbed, omdat het minder energie kost om te bewegen in bed.

3. Vochtopname

Wist je dat je ’s nachts tijdens het slapen iedere nacht gemiddeld zo’n 2 dl vocht verliest? Daarom is het zo belangrijk dat je kiest voor beddengoed dat het vocht van nachtelijke zweten goed kan opnemen. Dons heeft van nature een hoge vochtopname.

Als je ganzen- en eendendons vergelijkt, heeft ganzendons nog een wat hogere vochtopname, dit komt door de structuur van het dons.

4. Duurzaamheid

Een donzen dekbed is een textielproduct. De textielsector gebruikt de Higg Materials Sustainability Index (Higg MSI) om de belasting op het milieu van de meest gebruikte materialen te berekenen.

De Higgs MSI index laat zien dat de productie van dons een lagere impact heeft op het milieu dan wol en polyester. Hoe lager de score, hoe lager de impact van het materiaal op het milieu is.

Materiaal	Higgs MSI (lager is beter)
Dons	19
Polyester	28
Wol	71

Als je dat naar procenten omrekent, zie je dat dons 32% duurzamer is dan polyester en wel 72% beter dan wol. Dat betekent dat dons in vergelijking met synthetische vezels en wol de meest milieuvriendelijke optie is.

Dons is een schaars natuurproduct en daarom doen bedrijven er alles aan om dons te winnen tegen een zo laag mogelijke prijs.

Duurzaamheid en levensduur gaan hand in hand. Hoe langer een product meegaat, hoe duurzamer het is. Door je dekbed regelmatig te luchten en op te schudden, gaat een donzen dekbed zo’n 7 tot 10 jaar mee.

Ganzendons komt vaak van oudere en grotere vogels, waardoor het dons veerkrachtiger en duurzamer is.

5. De geur van dons

Dons is een natuurlijk product. Daardoor heeft dons een specifieke ‘verengeur’. De geur van ganzendons is minder sterk dan dat van eendendons. Dat komt doordat eenden wat lager bij de grond zitten en hun buik en borst (waar het dons vandaan komt) meer contact heeft met de grond.

Hoewel het reinigings- en behandelingsproces het overgrote deel van deze geur verwijdert, vinden mensen met een sterk reukvermogen die donsgeur in het begin niet zo lekker ruiken. Ze moeten soms even wennen aan de geur. Gelukkig zijn er een aantal oplossingen om die donsgeur te verhelpen.

6. De structuur van het materiaal

Een plukje dons heeft de vorm van een pluizig bolletje. Het heeft een heel fijne, zachte structuur, in het midden zit een stekeltje om de boel bij elkaar te houden. Dat steekje zie en voel je verder niet.

Die 3D structuur van dons zorgt dat het verwarmde lucht goed vasthoudt. Omdat dons zo licht en open is geeft het warmte ook snel af waardoor een dekbed of hoofdkussen met donsvulling niet broeierig aanvoelt.

Op het dons zitten grotere veren, dit zijn de donsveren. Een veer is wat grover qua structuur en geeft wat meer stevigheid aan een dekbed of kussen. Een veer heeft een kleine pen, die door de tijk van het dekbed of kussen kan prikken. Ganzenveren zijn minder scherp dan eendenveren en prikken daardoor minder snel door de tijk. Dat komt doordat de veren die gebruikt wordt van ganzen over het algemeen volwassener zijn. De eendenveren die worden gebruikt zijn relatief jong en daardoor wat scherper. Ook is de vorm van een ganzenveer ronder dan die van een eendenveer

Vulkracht als maatstaf voor de kwaliteit

Ganzendons heeft een betere reputatie dan eendendons, maar producten gevuld met ganzendons zijn niet persé van een hogere kwaliteit dan de producten gevuld met eendendons.

De kwaliteit van dons wordt uitgedrukt in vulkracht. Hoe hoger die waarde des te kwalitatiever het dons. De vulkracht wordt gemeten met een behulp van een Lorch cilinder.

Eendendons met een vulkracht van 150 mm / 30 gram is bijvoorbeeld beter dan ganzendons met een lagere vulkracht. Houdt daarom de vulkracht van het dons in de gaten wanneer je de kwaliteit tussen ganzendons en eendendons producten vergelijkt

Verantwoord dons

Wil je er zeker van zijn dat het dons op een redelijke manier is verkregen? Kijk dan naar het Responsible Down Standard (RDS) label of een ander label met een dons tracking systeem. Die certificering houdt in dat de vulling van niet afkomstig is van de levende pluk en het slechts een bijproduct is van de slacht. Daarnaast is het dons traceerbaar van boerderij tot productie. De hele keten gaat op een verantwoorde manier met de eenden om.

Conclusie

Het kwaliteitsverschil tussen ganzendons en eendendons is vrij klein. Stel, je hebt de keuze uit een 80% ganzendons of een 90% eendendons dekbed/kussen, dan is het 90% eendendons de beste keuze. Het verschil in percentage is groter dan het verschil in type dons.

Hecht je waarde aan topcomfort en ben je bereid daar iets meer voor te betalen? Kies dan voor een 90% of 100% ganzendons dekbed. Ganzendons behoudt namelijk langer zijn veerkracht, waardoor een ganzendons duurzamer is en dus langer meegaat.